با وجود اينکه شرکت‌هاي دانش‌بنيان و صنايع کوچک و متوسط نقش بي بديلي در ايجاد و حفظ اشتغال و تسهيل فرآيندهاي انتقال فناوري بر عهده دارند، اما همواره با چالشي به نام تامين منابع مالي ارزان قيمت مواجه هستند. در سال‌هاي اخير موضوع تامين منابع مالي، به دليل تورم بالا و پيش‌بيني‌پذير نبودن شرايط آتي، اهميت دوچنداني پيدا کرده و يکي از مشکلات جدي نظام اقتصادي کشور محسوب مي‌شود. اين در حالي است که به دليل افت شديد سرمايه‌گذاري خارجي به جهت تحريم‌هاي ظالمانه و افزايش ريسک و عدم‌امکان استفاده از ظرفيت‌هاي نظام بانکي در مبادلات و تجارت بين‌المللي و همچنين رشد بالاي تورم و افت شديد ارزش پول ملي کشور و بالا رفتن هزينه‌هاي توليد و خروج سرمايه از کشور، دسترسي به منابع مالي مورد نياز براي فعاليت‌هاي توسعه‌اي يا سرمايه در گردش در شرکت‌ها با چالش‌هاي بسياري مواجه شده است. در اين شرايط تامين مالي به‌موقع و با نرخ‌هاي مناسب، يکي از نيازهاي مهم بنگاه‌هاي اقتصادي کشور براي توليد محصولات و ارائه خدمات و ايجاد ارزش‌افزوده است.
با توجه به اهميت اين موضوع، بانک صنعت و معدن به عنوان بانک توسعه‌اي – تخصصي با طراحي و اجراي برنامه هدفمند تامين مالي براي اين نوع صنايع با عنوان نوبان با نرخ سود پايين‌تر يک راهکار موثر در کاهش موانع و تسريع در رشد اقتصادي اين صنايع معرفي کرده است.
ويژگي‌هاي طرح
از جمله ويژگي‌هاي اين طرح مي‌توان به نرخ سود تسهيلات ترجيحي 9 درصد سالانه، دريافت اولين تسهيلات 2 ماه تا يک‌سال بعد از افتتاح حساب، پرداخت تسهيلات تا سقف 50 ميليارد ريال، پرداخت تسهيلات تا 2 برابر ميانگين موجودي طي دوره، پرداخت تسهيلات تا 2.3 برابر ميانگين موجودي طي دوره براي شرکت‌هاي دانش‌بنيان و واحدها و صنوف توليدي واقع در استان‌هاي کم‌برخوردار (آذربايجان غربي، ايلام، چهارمحال و بختياري، خراسان جنوبي، خراسان شمالي، سيستان و بلوچستان، کردستان، کرمانشاه، كهگيلويه و بويراحمد و لرستان)، بازپرداخت 12 ماهه به صورت اقساط ماهانه و بررسي درخواست اوليه به صورت غيرحضوري از طريق همين درگاه اشاره کرد.
به گفته دکتر محمود شايان، مديرعامل بانک صنعت و معدن، اين بانک با هدف حمايت ويژه از بخش توليد و اشتغال کشور با ارائه تسهيلاتي در قالب طرح نوبان، شرايط مطلوبي را براي واحدهاي توليدي کوچک و متوسط (SME)، دانش‌بنيان‌ها و صنوف توليدي داراي پروانه بهره‌برداري فراهم کرده که به دنبال تسهيلات با مبلغ مناسب و فرآيند بررسي و پذيرش غيرحضوري هستند.
وي با اشاره به اهميت حمايت ويژه از بخش توليد کشور به خصوص در شرايط دشوار تحريم‌هاي اقتصادي و ناترازي انرژي تاکيد کرد: اين بانک طرح يادشده را براي رفع بخشي از موانع و مشکلاتي که توليدکنندگان به دلايل کمبود نقدينگي با آن مواجه هستند، ارائه کرده تا شاهد کاهش ظرفيت توليد و تعطيلي هيچ بنگاه اقتصادي در شرايط کنوني کشور نباشيم و در کمترين زمان ممکن بتوانيم اين واحدها را تامين مالي کنيم.
آن‌طور که مديرعامل بانک صنعت و معدن مي‌گويد، اين تسهيلات شامل دو طرح با نرخ سودهاي 9 و 23 درصد، به ويژه براي آن دسته از مشترياني که به دنبال تسهيلات سريع و داراي شرايط منعطف هستند، گزينه‌هاي مناسبي به شمار مي‌رود؛ اين تسهيلات تا سقف 50 ميليارد ريال و تا 2 برابر ميانگين حساب (شرکت‌هاي دانش‌بنيان و واحدهاي توليدي فعال واقع در استان‌هاي کم‌برخوردار تا 2/3 برابر سپرده) قابل پرداخت است.
دکتر شايان به ديگر مزاياي اين طرح اشاره کرد و گفت: مبلغ تسهيلات در طول دوره با توجه به ميانگين سپرده مشتري به صورت حداقل مانده در روز محاسبه و ملاک عمل پرداخت تسهيلات بوده و حداقل مدت زمان انتظار و ماندگاري سپرده براي بهره‌مندي از تسهيلات اين طرح، 60 روز پس از افتتاح حساب است که حساب افتتاح شده قابليت واريز و برداشت و وکالتي شدن براي خريد از بورس کالا يا انرژي را نيز دارا هستند.
وي افزود: البته همچنان اهليت و صلاحيت متقاضي و توجيه اقتصادي، فني و مالي از پيش‌نيازهاي اعطاي اين تسهيلات بوده و انعقاد قرارداد آن منوط به عدم وجود بدهي غير جاري و يا تعيين تکليف و عدم دارا بودن چک برگشتي و يا رفع سوء اثر آن و تعيين تکليف وضعيت بدهي شرکت، سهامداران عمده، اعضاي هيات مديره نزد شبکه بانکي و ذي‌نفعان نزد بانک صنعت و معدن خواهد بود.
طرح نوبان؛ يک فرصت استثنايي
طرح نوبان با هدف دسترسي به منابع مالي با نرخ سود پايين و شرايط بازپرداخت منعطف طراحي شده و در شرايطي که يکي از بزرگ‌ترين چالش‌هاي پيش روي بنگاه‌هاي کوچک و متوسط و شرکت‌هاي دانش‌بنيان در کشور، دسترسي به منابع مالي با نرخ سود پايين و شرايط بازپرداخت منعطف است، يک فرصت استثنايي براي اين قبيل بنگاه ها و شرکت ها محسوب مي شود. در اين طرح، بانک صنعت و معدن با پرداخت تسهيلات با نرخ سود 9 درصد سالانه، راهکاري عملي براي رفع موانع مالي ارائه کرده است.
اهداف اصلي طرح نوبان
طرح نوبان بانک صنعت و معدن با شعار تامين مالي توليد، فرصتي عالي براي توسعه فعالان حوزه توليد، دانش‌بنيان‌ها و اصناف فراهم کرده و يکي از اهداف اصلي اين طرح، حمايت از توليد داخلي و افزايش اشتغال پايدار است؛ به اين معني که اين طرح با تامين سرمايه در گردش واحدهاي توليدي، به تسهيل فرآيند توليد و ايجاد اشتغال در بخش‌هاي مختلف اقتصادي کمک مي‌کند.
کمک به رشد شرکت‌هاي دانش‌بنيان و صنايع کوچک و متوسط از ديگر اهداف اين طرح به شمار مي‌آيد. به عبارتي، اين شرکت‌ها به‌عنوان موتور محرک نوآوري و توسعه اقتصادي، نيازمند دسترسي به تسهيلات مالي مناسب هستند که طرح نوبان به‌خوبي اين نياز را برآورده مي‌کند.
هدف ديگر طرح نوبان، تمرکز بر مناطق کم‌برخوردار و توزيع عادلانه منابع مالي است. در واقع ارائه تسهيلات با شرايط ويژه در استان‌هاي کم‌برخوردار، نشان‌دهنده تعهد بانک صنعت و معدن به توسعه پايدار و کاهش نابرابري‌هاي منطقه‌اي است.
ويژگي‌ها و مزاياي برجسته طرح نوبان
نرخ سود تسهيلات از جمله اين ويژگي‌ها و مزايا است، چراکه يکي از کمترين نرخ‌هاي سود در کشور با تنها 9 درصد سالانه است که فشار مالي کسب‌وکارها را به‌طور قابل‌توجهي کاهش مي‌دهد. پرداخت تسهيلات تا سقف 50 ميليارد ريال براي اشخاص حقوقي و 30 ميليارد ريال براي اشخاص حقيقي، از ديگر مزاياي اين طرح به شمار مي‌آيد.
همچنين از دوره بازپرداخت به عنوان ديگر مزيت اين طرح ياد مي‌شود، زيرا بازپرداخت تسهيلات به‌صورت اقساط ماهانه در يک دوره 12 ماهه انجام مي‌شود. ديگر مزيت طرح مذکور آن است که ثبت درخواست اوليه تسهيلات و بسياري از مراحل دريافت وام به‌صورت آنلاين و بدون نياز به حضور فيزيکي انجام مي‌شود.
تسهيلات ويژه براي مناطق کم‌برخوردار از ديگر ويژگي‌هاي طرح نوبان است؛ به اين معنا که براي واحدهاي توليدي مستقر در استان‌هايي نظير سيستان و بلوچستان، کردستان، ايلام و ديگر مناطق کم‌برخوردار، مزايايي از نظر ميزان سپرده‌گذاري اوليه در نظر گرفته شده است. همچنين تسهيلات دو برابري براي شرکت‌هاي دانش‌بنيان، از ديگر مزاياي آن محسوب مي‌شود و به موجب طرح مذکور، اين شرکت‌ها به دليل اهميت استراتژيک در اقتصاد دانش‌بنيان، از شرايط تسهيلاتي ويژه بهره‌مند مي‌شوند.
مشتريان هدف طرح نوبان
مشتريان و گروه‌هاي اين طرح، بنگاه‌هاي کوچک و متوسط فعال و بنگاه‌هاي داراي پروانه بهره‌برداري از وزارت صنعت، معدن و تجارت هستند. همچنين صنوف توليدي از ديگر مشتريان هدف هستند. به عبارتي، صنوفي که داراي پروانه کسب معتبر هستند و در حوزه توليد فعاليت مي‌کنند، از مشتريان ويژه آن به شمار مي‌آيند. همچنين شرکت‌هاي دانش‌بنيان و شرکت‌هايي که در زمينه‌هاي فناوري و نوآوري فعاليت دارند و به‌عنوان پيشگامان توسعه اقتصادي شناخته مي‌شوند، از ديگر گروه هاي هدف طرح نوبان محسوب مي‌شوند.
شرايط و ضوابط اوليه دريافت تسهيلات
قرارداد‌هاي منعقده بر مبناي قانون عمليات بانکي بدون ربا و قوانين و مقررات بانک مرکزي است.
تسهيلات دريافتي بايد با نظارت شعبه عامل به منظور تامين سرمايه در گردش واحد توليدي مصرف شود.
حداقل ميانگين مبلغ سپرده براي اشخاص حقيقي و حقوقي جهت بهره‌مندي از تسهيلات طرح 2 ميليارد ريال است.
ايجاد ميانگين سپرده در بانک به مدت 2 الي 12 ماه
دارا بودن پروانه بهره‌برداري از وزارت صنعت معدن و تجارت براي بنگاه‌هاي کوچک و متوسط فعال
دارا بودن پروانه کسب براي صنوف توليدي فعال (قابل استعلام از سايت iranianasnaf.ir)
عدم وجود بدهي غير جاري (و يا تعيين تكليف نشده) و عدم دارا بودن چك برگشتي (و يا رفع سو اثر نشده) شركت، سهامداران عمده، اعضاي هيات‌مديره نزد شبکه بانکي (اشخاص حقوقي) و شخص متقاضي (براي اشخاص حقيقي)
سقف تسهيلات قابل‌اعطا برابر حداكثر به ميزان 90 درصد فروش كالا يا خدمات آنان صرفا بر مبناي صورت‌هاي مالي حسابرسي شده يا اظهارنامه مالياتي پس از کسر مجموع مانده تسهيلات اعطايي سرمايه در گردش شبكه بانكي است. رعايت قوانين و ضوابط مالياتي (به‌خصوص تبصره 1 ماده 186 قانون ماليات‌هاي مستقيم) براي کليه متقاضيان حقيقي و حقوقي و همچنين عدم شموليت ماده 141 قانون تجارت براي اشخاص حقوقي الزامي است. همچنين وثايق بر مبناي رتبه اعتباري در سامانه اعتبار سنجي بانکي ايرانيان مشخص و اعلام خواهد شد.
