رامین مهمان پرست یکی از موسسین مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه و خانه دیپلماسی در وزارت امور خارجه است. وی در گفتوگویی با سرمایهگذاری آنلاین از نحوه تاسیس این موسسه میگوید. همچنین، وی وظایف این مرکز دیپلماسی را تشریح کرد و همچنین اعلام کرد که توسط اکبری تالارپشتی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی به مجلس ارائه شده است.
او در این مصاحبه از مشکلات و چالشهای فعالان اقتصادی گفت و به راهکارها و راه حل این مشکلات اشاره کرد. به نظر رامین مهمان پرست یکی از مهمترین کارهای این موسسه تهیه طرح ساختار دیپلماسی اقتصادی برای کشور بوده است. در ادامه مشروح این مصاحبه را میخوانید.
وظیفه مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه
رامین مهمان پرست در خصوص وظیفه دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه و خانه دیپلماسی گفت: در این مرکز، مجموعه اقداماتی که میتواند مکمل سیاست خارجی باشد، مانند کارهای فرهنگی، رسانهای و ورزشی و هر موضوعی که در دایره دیپلماسی عمومی میگنجد، تحت عنوان ادارات مختلف در زیر مجموعه سخنگوی وزارت امور خارجه قرار گرفته است.
در اواخر سال 1396 دکتر ظریف، یک شورای راهبری در وزارت خارجه تاسیس کرد که شامل تمام وزرای خارجه سابق بود که به موجب ابلاغ وی، بنده هم عضو آن شورا شدم که همچنان در این شورا عضویت دارم.
خانه دیپلماسی با چه هدفی تاسیس شد؟
از دو سال پیش، خانه دیپلماسی را راهاندازی کردیم و بیشتر هدف ما این بود که از تجربیات و دانش دیپلماتهای ارشد کشور در پیشبرد روابط سیاسی و اقتصادی استفاده کنیم. خانه دیپلماسی با محوریت دیپلماسی اقتصادی راهاندازی شد و به صورت یک تشکل، درخواست ثبت آن را در وزارت کشور دادهایم که بسیاری از اقدامات مربوط به آن صورت گرفته، ولی هنوز ثبت نهایی نشده است.
اعضای مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه
اعضای موسس و همراه ما از ابتدا آقایان دکتر صالحی، دکتر متکی، دکتر خزایی، دکتر دانش جعفری، جناب مالکی، جناب اکبری تالارپشتی و جمعی از معاونان و سفرای سابق وزارت امور خارجه بودند که مجموعه بزرگی را شکل داده و کارهای مختلفی را انجام دادهایم.
یکی از اقدامات انجامشده، تهیه طرح ساختار دیپلماسی اقتصادی برای کشور است که توسط اکبری تالارپشتی نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی به مجلس ارائه شده است. این طرح در جلساتی با حضور افرادی که نام بردم، کامل و به صورت دو فوریتی در مجلس مطرح شد که یک فوریت آن مورد تصویب قرار گرفت.
همچنین با دفاعیاتی که بنده و دکتر خزایی از این طرح در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی داشتیم، تایید این کمیسیون را هم دریافت کردیم و به زودی در صحن مجلس مطرح خواهد شد و در صورت تصویب، تبدیل به قانونی میشود که بستر روابط اقتصادی ایران با سایر کشورها را به صورت سازماندهی شده، آماده میکند.
مشکلات و چالشهای فعالان اقتصادی از زبان رامین مهمان پرست
در حال حاضر چه مشکلات و چالشهایی در مقابل فعالان اقتصادی و صنعتگران قرار دارد و چه راهکارهایی وجود دارد تا کمی فضا برای انجام فعالیتهای تولیدی و تجاری آسانتر شود؟
معمولا در فعالیتهای اقتصادی با دو نوع مشکل روبهرو هستیم که یک مشکل مربوط به مسایل داخلی و انجام حمایتهای لازم از فعالان اقتصادی است. برای مثال، بسیاری از فعالان اقتصادی، احتیاج به قوانین مصوب دارند تا امکان فعالیت و رونق تولید پیدا کنند.
از طرفی، به دلیل تورم و مشکلات ناشی از تحریمها و همچنین سختگیریهای بانکها، یکی از بزرگترین مشکلات فعالان اقتصادی، سرمایه در گردش و نقدینگی است. اما در مورد مشکل دوم باید بگویم که عدهای از فعالان اقتصادی در بخش تولید و عده دیگری بیشتر در امر صادرات، مشغول به کار هستند.
افرادی که به دنبال فعالیت در بخش تولید هستند، معمولا چهار نیاز اصلی از جمله تامین مواد اولیه، تامین ماشینآلات مدرن، تامین فناوریهای جدید و تامین مالی دارند؛ بنابراین برای این چهار حوزه حتما باید تدبیری اندیشیده شود که یک بخش مهم این کار به دیپلماسی اقتصادی بازمیگردد.
علاوه بر این، در مورد افرادی که میخواهند در امر صادرات فعالیت کنند، باید شرکتهای مدیریت صادرات که کار حرفهای انجام میدهند را تقویت کنیم و این شرکتها با استفاده از دانش، تجربه و ارتباطاتی که دارند، به کسانی که کار تولیدی انجام میدهند، کمک کنند تا این چرخه به شکل کامل صورت بگیرد.
در بخش مربوط به صادرات، یک موضوع مهم این است که ما میخواهیم وارد بازارهای جدیدی شویم که نیاز به حمایت بخشهای مختلف دارد و شاید یک بخش مهم آن بر عهده وزارت امور خارجه باشد. در واقع این وزارتخانه و سفارتخانهها در موضوع دیپلماسی اقتصادی حتما باید در زمینه صادرات زمینه رقابت را ایجاد کنند که شامل تسهیلگری میشود. یک بخش دیگر هم به مجلس مربوط میشود؛ بهگونهای که در تصویب قوانین باید زمینهای برای صادرات فراهم شود.
دیپلماسی اقتصادی چیست؟
دیپلماسی اقتصادی از دو واژه بسیار مهم که مکمل هم هستند، تشکیل شده که اولی دیپلماسی و بحث توسعه روابط با کشورها است. واژه دوم هم اقتصاد است که اشاره به اولویت بودن اقتصاد در دیپلماسی دارد.
به نظر بنده، نظر آنهایی که معتقدند نباید با کشورهای غربی رابطه داشته باشیم و همچنین افرادی که میگویند لزومی به ارتباط با شرق و بلوک شرق نیست، نمیتواند صحیح و کامل باشد، چراکه در دنیای امروز دشمن دائم و دوست دائم نداریم و هر کشوری که منافع ملی ما را تامین کند، در دایره دوستان ما و هر کشوری که به منافع ملی ما ضربه بزند، در دایره مخالفان ما قرار میگیرد؛ بنابراین باید با همه کشورها روابط را بهگونهای تنظیم کنیم که منافع ملی کشور در تمام ابعاد تامین شود.
منظورم این است که باید یک مرکز داشته باشیم تا تصمیمگیریهای کلان برای دیپلماسی اقتصادی را انجام دهد، از همینرو در اولین اقدام، باید یک ساختار برای دیپلماسی اقتصادی در کشور تعریف شود که آن تعریف را آماده کردهایم و یک فوریت آن در مجلس تصویب شده و امیدواریم که به زودی تایید مجلس را به صورت نهایی بگیرد و تبدیل به قانون شود.
در همین راستا شورای عالی دیپلماسی اقتصادی را تعریف کردهایم که رییس آن رییس جمهور و دبیر آن وزیر امور خارجه است و دبیرخانه آن در وزارت امور خارجه مستقر میشود. در مقدمه آن آوردهایم که مصوبات این شورا لازمالاجرا است؛ یعنی حکم سران سه قوه را دارد و برای طراحیهای اساسی در بحث دیپلماسی اقتصادی از اختیارات لازم برخوردار است. همچنین 9 کارگروه تعریف کردهایم که روسای کارگروهها، وزرای مربوطه هستند، ولی تمام دستگاههای دولتی، مجلس و بخش خصوصی در آن کارگروهها حضور دارند
رامین مهمانپرست، موسس مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه
رامین مهمانپرست، زمانی که 16 ساله بود، به عنوان دانشجوی رشته ریاضی و علوم کامپیوتر در دانشگاه صنعتی شریف تحصیل میکرد و پس از انقلاب فرهنگی و با اتمام این مقطع تحصیلی، اقدام به تحصیل در دوره مدیریت کرد و در ادامه، به تحصیل در رشته مدیریت دوره MBA در دانشگاه کارلتون کانادا پرداخت.
سپس دوره مدیریت دیگری را در یکی از مراکز سوئیس گذراند. از سال 1366 و در ابتدای ورود به وزارت امور خارجه، به عنوان مدیر کل هماهنگیهای فرهنگی این وزارتخانه فعالیت کرد و سپس در سال 1375 سفیر ایران در تایلند و در ادامه، سفیر کشورمان در میانمار و لائوس شد.
پس از بازگشت از ماموریت، سمت مشاور وزیر امور خارجه را تجربه کرد و سپس در اداره کل اطلاعات و مطبوعات وزارت امور خارجه به عنوان معاون سخنگوی وقت منصوب شد. در ادامه، سفیر ایران در قزاقستان شد و پس از بازگشت از این کشور، به عنوان سخنگوی وزارت امور خارجه به کار خود ادامه داد.
بعدها و به دنبال اعمال تغییراتی در ساختار وزارت امور خارجه، با ابتکار عمل وی، مرکز دیپلماسی عمومی در وزارتخانه تاسیس شد که به صورت همزمان به عنوان سخنگوی وزارت امور خارجه و رییس مرکز دیپلماسی عمومی این وزارتخانه فعالیت داشت.
مطلب کامل در ماهنامه شماره ۸۶ دنیای سرمایه گذاری